راهنمای ورود به رشته خلبانی هواپیمای مسافربری

تاریخچه و شرایط خلبانی مسافربری

امروزه ایرلاین های بزرگ دنیا با فناوری های بسیار پیشرفته، پیشرو هستند. در بحث امنیت و ایمنی صنعت هوانوردی و همچنین درامدزایی هایی که می تواند بوجود آید. مراجعه کردن به سمت سوخت های غیر فسیلی، سوخت های پایدار و مسائلی به این صورت. تمام دنیا دارند تلاش می کنند چون این صنعت بسیار صنعت پیشرویی است.

شرایط ورود و تحصیل در رشته خلبانی مسافربری چگونه است؟

ما متاسفانه صنعت هوانوردی را به عنوان خلبانی می شناسیم اما خلبان ها در حقیقت همان بازیگرهایی هستند که جلوی دوربین قرار می گیرند. ولی قبل از آنکه آن فیلم پخش شود آن فیلم نیاز به تدارکات، تدوینگر، کارگردان، فیلم نامه نویس، گریمور و… داشته. ما مشاغل بسیار زیادی در صنعت هوانوردی داریم که طبیعتا پارامترهای مختلف، دوره های مختلف و شرایط ورود مختلف دارند. مانند رشته های مهمانداری، مدیریت پرواز ، مهندسی فنی هواپیما. مدیریت قابلیت و نظارت، خلبانی، تهیه غذا و کیترینگ هواپیما و بسیار بسیار رشته هایی که در این صنعت وجود دارد.

در مورد رشته خلبانی باید بدانید زمانیکه یک دانشجویی میخواهد وارد صنعت هوانوردی شود سنش از 18 سال بالاتر باشد. حداقل باید دیپلم داشته باشد. چون الان رشته های آموزش خلبانی بیشتر به صورت دانشکده های کوچکی که زیر نظر وزارت علوم نیستند دارد انجام می شود.

در حقیقت عمده آموزش های رشته خلبانی تحت نظر سازمان هواپیمایی کشوری است و زیر نظر وزارت علوم نیستند.

یعنی شما زمانیکه مراجعه می کنید به مدارس خلبانی مختلفی که در کل کشور وجود داره. مثل مرکز آموزش های هوایی هما مدرکی دریافت می کنید آن مدرک زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری است.

شرایط پزشکی لازم برای خلبان مسافربری شدن

ما برای اینکه بتوانیم وارد رشته خلبانی شویم و در آن موفق شویم باید شرایط خلبان شدن داشته باشیم. یکی از این شروط اینکه باید سلامتی پزشکی داشته باشد، این سلامتی پزشکی شامل آزمایشات مختلف مثل خون، بینایی، شنوایی، مغز، روانشناسی، تست ریه و آزمایش هایی دیگر است، اولین باری که شما تست مدیکال میدهید همه اینها را باید انجام بدهید و بعد به صورت هر سال تا سن 60 انجام می دهید اما یکسری از آزمایش ها اعتبار شان بیشتره مثل نوار مغز که هر 5 سال است یا شنوایی اعتبارش 3 ساله است. پس از انجام این آزمایشات در صورتی که سلامت کامل داشتید شما شرایط خلبان شدن را داردی و می توانید خواندن رشته خلبانی را آغاز کنید.

در حال حاضر سندی که اعلام کند حداقل قد چقدر است نداریم

چون قوانین ایران از سال 1396 تغییر کرده و خیلی ها از آنها با استاندارد های اروپا برابری می کند ،دیگه ما بحث حداقل قد و نداریم ولی واقیعتش اینه که شما زمانی که میخواهید خلبان شوید باید از شرایط فیزیکی مناسبی برخوردار باشید مثلا قد و اندام مناسبی داشته باشید .

مراحل تحصیل در رشته خلبانی مسافربری

بعد از اینکه تصمیم می گیرید به مرکز آموزش خلبانی برای ثبت نام کردن دوره خلبانی مراجعه کنید، طبیعتا دوره های مختلف تئوری و عملی را طی می کنید. ما مدارک مختلفی را در صنعت هوانوردی داریم مانند :

خلبانی هواپیمای شخصی PPL (privet pilot licence)

خلبانی هواپیمای جت مسافربری شخصی (commercial pilot licence ) CPL

مجوز خلبانی با تجهیزات (برای زمانهایی که دید کافی برای فرود نیست)(instrument rating) IR

مجوز خلبانی با هواپیمای چند موتوره multi engin rating

مجوز خلبانی در شب night rating

خلبانی هواپیمای مسافربری تجاری ATPL(Airline Transportation Pilot Licence)

تفاوت دوره های Integrated و Moudlar رشته خلبانی

بر فرض که شما یک دانشجوی تازه وارد هستید و میخواهید وارد صنعت هوانوردی شوید و در مورد این صنعت مطالعه کنید باید دوره (یکپارچه)ATPL integrated را ثبت نام کنید. مثل دانشگاه شما میرید از صفر میخوانید تا لیسانس میگیرید می شود کارشناسی پیوسته، یک زمانی هم شما از فوق دیپلم میرید لیسانس می گیرید میشود کارشناسی ناپیوسته، ما هم در صنعت هوانوردی هم همین مسئله رو برای آموزش رشته خلبانی داریم.

یک بحث ATPL integrated داریم، یعنی شما میایید تا مقطع ATPL را میخونید.

یک بحث CPL integrated داریم در این مورد یعنی شما میایید تا مقطع CPL را میخونید مدرک CPL را دریافت میکنید.

اما یک زمانی هست فردی متناسب با شرایطی که دارد میخواهد فعلا مدرک CPL را بگیرد و دوسال بعد برود ATPL را بگیرد حالا برای قسمت IR (Instrument Rating) و ATPL(Airline Transportation Pilot Licence) می تواند دوره های ماژولار یا همان ناپیوسته را شرکت کند.

طول ساعت های آموزش تئوری در حال حاضر برای بحث ATPL integrated حداقل باید 750 ساعت بر اساس دستورالعمل های سازمان هواپیمایی کشوری باشد و پروازها 134ساعت پرواز با هواپیما تک موتوره سپس 6 ساعت پرواز با هواپیما 2 موتوره است و 70 ساعت شبیه ساز پرواز تا بازه 190 ساعت تا 200 ساعت مطابق با قوانین سازمان هواپیمایی کشور پر شود.

از دیگر شرایط خلبان مسافربری شدن اینکه شما باید حتما درک خوبی در ریاضی و فیزیک و زبان انگلیسی داشته باشید چون اینها پایه کاری شما را خواهند بود. البته زبان انگلیسی را در طول دوره آموزش خلبانی به شما آموزش می دهند اما بهتر است در حد متوسط زبان انگلیسی را بلد باشید.

میزان شهریه دوره های آموزش رشته خلبانی مسافربری چقدر است؟

عمده هزینه دوره های خلبانی بستگی به آن ساعت پروازهایی دارد که انجام می دهید متاسفانه امروزه با افزایش قیمت دلار ، افزایش قیمت های فرودگاهی و افزایش قیمت بنزین طبیعتا مدارس هوانوردی هم مجبور میشوند که قیمت ساعت های پروازی خود را افزایش دهند. الان پرواز با یک هواپیما تک موتوره حدودا دوملیون و پانصد هزار تومان است. هزینه های دوره های تئوری هم بین 30 تا 40 ملیون تومان است که کل بازه دوره ATPL integrated را پوشش می دهد. امروز اگر کسی بخواهد شغل خلبانی را شروع کند پکیج کاملش حدودا 450 ملیون تومان می شود. پس یکی دیگر از شرایط خلبان شدن داشتن تمکن مالی است.

شرایط استخدام خلبانی مسافربری چگونه است؟

شما زمانیکه مدرک خلبانی را دریافت می کنید طبیعتا فرصت شغلی ای که براتون بوجود میاد همان فرصت شغلی خلبانی است. شما زمانیکه مدارک تان را از سازمان هواپیمایی کشوری می گیرید به عنوان یک دانشجویی هستید که داری licence holder است یعنی دارای گواهینامه هستید. اما با licence holder نمی توانید مستقیما برید و پرواز کنید شما زمانیکه هر ایرلاینی بخواهید برید استخدام شوید باید متناسب با دستورالعمل های آن ایرلاین تایپ آن هواپیماهای موجود در آن ایرلاین هواپیمایی رو برید و آموزش ببینید.

شرایط ترفیع خلبان هواپیمای مسافربری چگونه است؟

مثلا در شرکت هواپیمایی زاگرس تایپ ایرباس 320 و 319 و 321 و تایپ MD وجود دارد. حالا اگر شما می خواهید خلبان هواپیما MD شوید باید بروید دوره تایپ MD را که اول یک دوره تئوری دارد را بگذرانید و بعد از آن بروید شبیه ساز MD دوره initial traning یا آموزش های ابتدایی را بگذرونید حدود 10 sectionچهار ساعته یعنی 40 ساعت را بگذرانید و بعد از آن به عنوان یک کمک خلبان تحت نظارت (under super vision) یک بازه زمانی را که معلم برای شما تعیین می کند را پرواز می کنید تا تبدیل شوید به یک کمک خلبان عادی (normal first officer).

حالا با افزایش ساعت پرواز، افزایش تجربه درجه شما به عنوان کمک خلبان در شرکت ها افزایش پیدا می کند. گرید بندی می شود، گرید4-3-2-1 تا یک بازه زمانی پرواز می کنید، آن هم بر می گردد به دستورالعمل های آن ایرلاین و نیاز آن ایرلاین مثلا سه هزار ساعت یا چهار هزار ساعت زمانی هست که سابقه پروازدارید حالا آن شرکت زمانیکه نیاز به یک خلبان یک داره خلبان دو رو که همان normal first officer را upgrade به جای کاپیتانی یعنی از سه خط می شود چهار خط این پروسه ای است که یک نفر طی می کند تا به جایگاه یک کاپیتان برسد.

شرایط شغلی: خلبان مسافربری چه مزایا و معایبی دارد؟

شاید خیلی از مردم وقتیکه از دور کار شما را نگاه می کنند، یک گروهی احساس می کنند کار شما خیلی سخته و خطرناکه و یک گروهی احساس می کنند کارشما خیلی ساده است. اما در واقع چنین چیزی نیست شما ساعت های زیادی را در طول سال آموزش می بینید، دوره های مختلف را می گذرانید، شرایط مختلف اضطراری را چک می کنید و تست می کنید، بدن شما به شدت تحت اختلاف فشار قرار می گیرد. شما در هواپیما در یک بازه 20 دقیقه ای از سطح دریا یک دفعه می رسید به ارتفاع 36000هزارپا معادل 12 کیلومتر از سطح زمین، خوب این تغییر ناگهانی بدن شما، افزایش ارتفاع و کاهش فشار اطراف بدن شما موجب می شود بدن شما خسته کند.این ها را می توان از معایب این شغل گفت.

اما مزایای بسیار زیادی هم دارد به طور مثال یک فردی مدرک فوق تخصص مغز واعصاب می گیرد بسیار درس میخواند و بسیار فردی با سواد است، در طول روز چند عمل انجام می دهد؟10 تا نهایت 20 عمل ،جان چند نفر را می تواند نجات دهد؟

اما شما وقتیکه یک پرواز می روید حداقل 150 تا 200 نفر مسافر همراه شما است یک ثانیه اشتباه کنید جان 150 نفر آدم از بین میرود. پس اینکار نیاز به این دارد که درک کنید مسئولیت پذیر باشید. برای این موضوع اول باید بپذیرید که باید نظم فردی داشته باشید نمی توانید بگویید که من آدمی هستم که از نظر مغزی، زندگی شلخته هستم بعد میام خلبان می شوم، همه چیز شما باید منظم باشد شما باید سواد رایانه ای خیلی خوبی داشته باشید چون تمام قسمت های پرواز شما دستورالعمل است شما باید بتوانید این دستورالعمل ها را از مانیتورهایی که مقابلتون هست از امکانات هواپیما درک کنید و به درستی انجام دهید.

ترفیع و بازنشستگی خلبان مسافربری به چه صورتی است؟

طبیعتا آدم ها کار می کنند که بازنشسته شوند و دوره ای استراحت کنند قرار نیست شمای خلبان بعد از بازنشستگی دوباره شروع کنید به کارکردن. شما بعد از سی سال پرواز و زحمت کشیدن دیگر وقته استراحت کردن و استفاده کردن از باقی زمان است. اما میتوانید بعد از بازنشستگی هم بعنوان معلم سیمولیتور یا خلبانی و…لایسنس بگیرید و شروع به فعالیت کنید.

شرایط حقوق و مزایای خلبان مسافربری چگونه است؟

میانگین درآمد خلبان برمی گردد به جایگاه خلبان مثلا first officer گرید 4،3،2،1 و یا کپتن گرید4،3،2،1 .

طبیعتا هرچقدر ساعت پروازی شما افزایش پیدا کند حقوق شماهم افزایش پیدا می کند. عرف حقوق خلبان ها در حال حاضر در کشور ما که به نسبت کشورهای همسایه و دنیا عددش بسیار بسیار غیر قابل قیاس است به این صورت است: کمک خلبان حدودا بین 15 تا 25 ملیون تومان و خلبان بین 25 تا 45 ملیون تومان است.

سخن پایانی با علاقمندان شغل خلبان مسافربری

در زندگی تان هر رشته ای را که انتخاب می کنید برای موفق شدن کسی برای شما دلسوزی نمی کنه. موفق شدن برمیگردد به توانایی شما در درس خواندن، در فکرکردن، در وقت گذاشتن و در پشتکار داشتن، پس تلاش کنید هر زمینه ای که خواستید فعالیت کنید در آن به یکی از بهترین های آن تبدیل شوید و آن هم فقط به وسیله خودتون امکان پذیره. با استفاده از شبکه های مجازی کلی مطالب روز دنیا را سرچ کنید بخونید هر روز پیشرفت کنید هر روز خودتون و به عنوان انسان بهتری قلمداد کنید.

نکته آخر: هیچ وقت خودتون و با کسی مقایسه نکنید همیشه خودتون و با دیروز خودتون مقایسه کنید اگر احساس کردید به نسبت دیروزتون پیشرفت کردید پس شما آدم موفقی هستید مهم نیست که یک شبه پولدار شوید مهم نیست یک شبه به همه چی برسید مهم اینکه روند مثبت در زندگی تان داشته باشید اگر روند مثبت داشته باشید شاید دیرتر بهش برسید ولی مطمئن باشید بهش خواهید رسید.

مخاطبان عزیز اسکایتو ، ما مقاله “چگونه خلبان مسافربری شویم” را که حاصل سوالات متداول شما بود با مصاحبه از یکی از برترین خلبانان ایرانی تهیه کردیم ، امیدواریم شما را با شرایط خلبانی مسافربری کاملا آشنا کرده باشیم ،اگر باز هم سوالی در خصوص شرایط خلبان شدن داشتید در زیر این مطلب بنویسید تا بطور کامل پاسخ داده شود

در صورتی که سوال یا ابهامی در خصوص این رشته دارید

حتما آن را قسمت “دیدگاه” بنویسید

 

تا پاسخ شما را متخصصین این حوزه بدهند.